Perbezaan Antara GST dan SST di Malaysia | Dalam sistem percukaian sesebuah negara, cukai tidak langsung memainkan peranan penting dalam menjana pendapatan negara. Di Malaysia, dua sistem cukai yang paling banyak diperkatakan adalah GST (Goods and Services Tax) dan SST (Sales and Services Tax). Walaupun kedua-duanya bertujuan untuk mengenakan cukai ke atas barangan dan perkhidmatan, terdapat perbezaan ketara dari segi struktur, pelaksanaan, keberkesanan serta kesannya kepada pengguna dan perniagaan.

Dalam artikel ini akan menghuraikan secara terperinci perbezaan antara GST dan SST agar para pembaca dapat memahami konsep dan impak sebenar kedua-dua sistem cukai ini.

Perbezaan Antara GST dan SST di Malaysia

Apa Itu GST?

GST atau Goods and Services Tax adalah sistem cukai berasaskan penggunaan yang dikenakan pada setiap peringkat rantaian bekalan, dari pengilang sehingga kepada pengguna akhir. Malaysia memperkenalkan GST pada 1 April 2015 dengan kadar 6%, menggantikan sistem SST yang digunakan sebelum itu. Tujuan utama pelaksanaan GST adalah untuk memperluaskan asas cukai dan meningkatkan kutipan hasil negara secara lebih telus dan efisien.

Dalam sistem GST, setiap peringkat pengeluaran dan pengedaran akan dikenakan cukai, tetapi perniagaan boleh menuntut semula input tax credit bagi cukai yang telah dibayar pada peringkat sebelumnya. Ini bermakna hanya nilai tambah di setiap peringkat akan dikenakan cukai.

Apa Itu SST?

SST atau Sales and Services Tax pula merupakan sistem percukaian yang diperkenalkan semula pada 1 September 2018 selepas pemansuhan GST. SST terdiri daripada dua komponen utama, iaitu Cukai Jualan dan Cukai Perkhidmatan. Cukai Jualan dikenakan ke atas pengeluar atau pengilang pada kadar 5% atau 10% bergantung kepada jenis barangan, manakala Cukai Perkhidmatan dikenakan pada kadar 6% terhadap perkhidmatan tertentu yang disediakan oleh penyedia perkhidmatan.

Tidak seperti GST, SST tidak melibatkan mekanisme penolakan cukai input, dan hanya dikenakan sekali sahaja dalam rantaian pengedaran. Ini bermakna pengguna akhir menanggung keseluruhan cukai tanpa sebarang elemen pengkreditan seperti dalam GST.

Perbezaan Antara GST dan SST

Bagi memahami perbezaan antara GST dan SST dengan lebih jelas, berikut adalah penjelasan dari beberapa aspek penting:

1. Struktur Cukai

GST dikenakan pada setiap peringkat rantaian bekalan termasuk pengeluar, pengedar, peruncit dan pengguna akhir. Cukai ini bersifat multi-peringkat tetapi membenarkan tuntutan input tax credit. Sebaliknya, SST hanya dikenakan sekali – sama ada pada peringkat pengilang (cukai jualan) atau penyedia perkhidmatan (cukai perkhidmatan), tanpa mekanisme tuntutan kredit.

2. Kadar Cukai

Kadar GST adalah tetap iaitu 6% untuk semua barangan dan perkhidmatan yang dikenakan cukai. Dalam SST pula, kadar berbeza dikenakan – cukai jualan pada kadar 5% atau 10% bergantung kepada jenis barangan, manakala cukai perkhidmatan dikenakan pada kadar 6%.

3. Kebolehkesanan dan Ketelusan

GST memberikan ketelusan yang lebih tinggi kerana ia dapat dikesan sepanjang rantaian bekalan. Setiap transaksi dicatatkan dan audit boleh dijalankan dengan lebih mudah. SST pula lebih sukar untuk dikesan kerana ia hanya dikenakan sekali, dan boleh menyebabkan ruang untuk pengelakan cukai atau transaksi tidak direkodkan secara menyeluruh.

4. Liputan dan Skop

GST mempunyai liputan yang lebih luas kerana ia merangkumi lebih banyak barangan dan perkhidmatan. Hampir semua sektor ekonomi terlibat dalam sistem GST. Sebaliknya, SST mempunyai skop yang lebih terhad kerana tidak semua barangan atau perkhidmatan dikenakan cukai.

5. Prosedur Pentadbiran dan Kepatuhan

Sistem GST menuntut rekod perakaunan yang lebih teliti kerana pengiraan dan tuntutan input tax credit memerlukan dokumentasi yang lengkap. Ini memerlukan perniagaan untuk melabur dalam sistem perakaunan dan latihan kakitangan. Sebaliknya, SST lebih mudah untuk ditadbir, terutamanya bagi syarikat kecil kerana ia tidak memerlukan tuntutan cukai input.

6. Kesan kepada Pengguna

Dalam sistem GST, cukai dikenakan secara kumulatif di sepanjang rantaian pengedaran tetapi pengguna hanya membayar sekali sahaja pada kadar tetap, dan caj cukai itu biasanya dinyatakan secara terang dalam resit. Dalam SST pula, cukai telah dimasukkan dalam harga akhir barangan atau perkhidmatan, dan tidak semestinya dinyatakan secara jelas. Ini boleh menyebabkan pengguna tidak menyedari jumlah sebenar cukai yang dibayar.

7. Pungutan Hasil Negara

Secara umum, GST mampu menjana hasil yang lebih tinggi untuk kerajaan kerana asas cukainya yang lebih luas dan sistem kutipan yang telus. SST pula berkemungkinan menghasilkan kutipan yang lebih rendah kerana liputannya yang lebih sempit dan ketidakcekapan dalam pengesanan transaksi.

Contoh Situasi GST vs SST

Sebagai contoh, sebuah syarikat pengeluar minuman dikenakan GST 6% atas pembelian bahan mentah. Apabila mereka menjual minuman kepada pemborong, GST 6% dikenakan ke atas harga jualan. Pemborong pula mengenakan GST 6% apabila menjual kepada peruncit. Peruncit seterusnya mengenakan GST 6% kepada pengguna. Namun, semua syarikat dalam rantaian boleh menuntut kembali GST yang telah dibayar pada peringkat sebelumnya melalui input tax credit.

Sebaliknya, dalam sistem SST, hanya syarikat pengeluar akan dikenakan cukai jualan (misalnya 10%) dan tiada tuntutan semula cukai dibenarkan dalam rantaian berikutnya. Oleh itu, harga akhir mungkin lebih tinggi atau tidak konsisten bergantung kepada margin keuntungan yang dikenakan oleh pemborong dan peruncit.

Kelebihan dan Kekurangan GST dan SST

Perubahan Polisi dan Respons Awam

Peralihan dari GST kepada SST pada tahun 2018 dibuat atas faktor-faktor ekonomi dan tekanan kos sara hidup yang dirasai oleh rakyat. Ramai pengguna merasakan GST telah meningkatkan harga barangan secara keseluruhan walaupun teori cukai menunjukkan sebaliknya. Kerajaan ketika itu mengambil pendekatan menggantikan GST dengan SST sebagai usaha untuk mengurangkan beban rakyat. Namun begitu, penganalisis ekonomi berpendapat bahawa GST lebih mampan dari sudut jangka panjang dan mampu menstabilkan kewangan negara dengan lebih efisien.

Penutup

Memahami perbezaan antara GST dan SST bukan sekadar penting bagi pihak kerajaan dan ahli ekonomi, malah sangat relevan untuk rakyat dan peniaga biasa. Kedua-dua sistem mempunyai kekuatan dan kelemahan masing-masing yang memerlukan pertimbangan teliti sebelum sesuatu dasar dilaksanakan. Dalam era ekonomi moden yang memerlukan ketelusan, keberkesanan, dan kecekapan fiskal, isu sistem percukaian akan terus menjadi perbincangan penting dalam dasar kewangan negara.

Soalan Lazim (FAQ)

Rujukan

1. Apa beza SST dan GST? Ini 5 Perkara Yang Ramai Salah Faham – loanstreet.com.my/ms
2. Peralihan kepada GST proses yang rumit, perlu penilaian – bharian.com.my